Dobrze jest żyć chwilą i nie martwić się o jutro. Warto jednak je zabezpieczyć, choćby po to, żeby móc zachować taką beztroskę. Nawet jeśli wydaje Ci się, że do przejścia na emeryturę zostały jeszcze lata świetlne, lepiej zrobisz poświęcając temu chwilę teraz, niż bagatelizując sprawę i przekładając ją na mityczne jutro. W końcu mowa o Twojej własnej przyszłości.
Zapewne ciężko pracujesz i wydaje Ci się, że zupełnie naturalną koleją rzeczy będzie godna przyszłość. Może się jednak okazać, że obecny system emerytalny w Polsce nie jest idealny i to, jaką emeryturę otrzymasz nie będzie się pokrywało z obecnym wysiłkiem. Do 2014 r. automatycznie „zbierałeś” pieniądze na dwóch obligatoryjnych kontach – ZUS i OFE. Teraz musisz wybrać pomiędzy nimi. Czy wiesz jak?
Oprócz zdobycia wiedzy, która pomoże Ci zdecydować, co wybrać ZUS czy OFE, warto poznać możliwości, jakie daje III filar systemu emerytalnego w Polsce. To opcja, która może okazać się najrozsądniejsza, i dawać największe poczucie bezpieczeństwa.
I II filar polskiego systemu emerytalnego to do niedawna dwa obligatoryjne sposoby na to, aby zapewnić Ci spokojne życie, gdy osiągniesz już wiek emerytalny. Jednak od 2014 r. jedynym obowiązkowym planem emerytalnym w Polsce jest ZUS, do którego trafiają, miesiąc w miesiąc, składki z Twojej wypłaty. Te pieniądze wypłacane są obecnym emerytom, w ramach tzw. systemu repartycyjnego.
W wielkim skrócie – jeśli Twoim jedynym zabezpieczeniem emerytalnym będzie ZUS, po przejściu na emeryturę będziesz otrzymywał kwotę zależną od tego, jak długo pracowałeś, ale również od liczby pracujących wtedy osób. W praktyce może to wyglądać tak, że co miesiąc zostanie Ci wypłacone jedynie 50% Twoich zarobków z okresu, gdy byłeś aktywny zawodowo – i to przy „starych” założeniach, gdy zarówno I i II filar były obligatoryjne (źródło)!
Jak będzie wyglądała Twoja emerytura, jeśli postawisz na OFE? Otwarty fundusz emerytalny inwestuje Twoje pieniądze, starając się je pomnażać. Środki, które trafiają do OFE są obracane niezależnie od wsparcia państwa, jednak operacje te wykonywane są przez profesjonalistów. Twoje pieniądze są inwestowane w takie instrumenty finansowe, jak akcje i obligacje. Co ważniejsze, one tam zawsze są (dlatego między innymi była w ogóle możliwa taka operacja, jak przeniesienie środków z kont otwartych funduszy emerytalnych do ZUS-u). Zatem, co wybrać: ZUS czy OFE?
Wedle systemu emerytalnego w Polsce składka emerytalna wynosi 19,52% podstawy wymiaru składek (czyli najczęściej kwoty, którą zarabiasz brutto), z czego całość możesz skierować do ZUS-u. A co dzieje się, jeśli wybierasz OFE? Znaczna większość tych pieniędzy trafi i tak do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, podczas gdy jedynie 2,92% zostaną przekazane OFE (źródło). Jak widać, w zasadzie decyzja ZUS czy OFE została już podjęta, a Twój wybór prawdopodobnie nie będzie miał większego wpływu na wielkość wypłacanych Ci w przyszłości świadczeń. Jak oszczędzać na emeryturę niezależnie od tych dwóch filarów?
Jak wynika z optymistycznych obliczeń i założeń, zarabiając ok. 2800 zł brutto miesięcznie i przepracowując 45 lat, otrzymasz na starość co miesiąc około 2000 zł. Jeśli jednak masz jakieś przerwy w odprowadzaniu składek, prognozowana długość życia będzie wyższa, dzieci nie będzie przybywać, a wielu młodych ludzi wyjedzie z kraju, ta suma może znaczenie zmaleć. W efekcie stanowić będzie maksymalnie 30% ostatniej pensji (nawet, jeśli wysokość Twojej comiesięcznej wypłaty systematycznie wzrasta – źródło). Jak widać, prognozy nie są zbyt optymistyczne. Jak oszczędzać na emeryturę niezależnie od tego, co oferuje Ci państwo? Odpowiedzią jest III filar.
System emerytalny w Polsce pozwala na inwestycję w fundusze inwestycyjne i daje możliwość indywidualnego ubezpieczenia emerytalnego. Możesz wybrać między IKE, czyli indywidualnym kontem emerytalnym, IKZE, czyli indywidualnym kontem zabezpieczenia emerytalnego czy też skorzystać z PPE – pracowniczego programu emerytalnego. W pierwszych dwóch przypadkach, wpłacając na tego rodzaju osobisty plan emerytalny, jesteś zwolniony z podatku od zysków kapitałowych. Wybierając IKE, otrzymujesz dodatkowe zwolnienie z podatku dochodowego dochodów z tytułu oszczędzania na IKE, co oznacza, że nie zapłacisz tzw. „podatku Belki”, czyli 19% swoich zysków kapitałowych. Jeśli zaś będziesz potrzebował skorzystać ze środków zgromadzonych wcześniej, niż po przejściu na emeryturę, również będziesz mieć taką możliwość (choć wiąże się to z dodatkowymi obostrzeniami).
Tak jak w przypadku OFE (i całkiem inaczej, niż w wypadku ZUS-u) środki zgromadzone w ramach III filaru w całości podlegają dziedziczeniu i nie są obciążone podatkiem od spadków i darowizn. Jeśli posiadasz konto w IKE, osoby dziedziczące zebrane na nim fundusze nie zapłacą żadnego podatku, jeśli będą chciały je od razu wypłacić, zamiast przenieść na własne konto w III filarze. Jeśli środki zostały zgromadzone na IKZE, to w takiej samej sytuacji konieczne jest uiszczenie 10% zryczałtowanego podatku dochodowego.
Nawet jeśli wydaje Ci się, że przejście na emeryturę to naprawdę odległy temat, powinieneś się nim zainteresować. Będąc przyzwyczajonym do określonego poziomu życia, możesz obudzić się pewnego dnia w nieco gorszym świecie niż ten, po którym do tej pory się poruszałeś. Pomimo, że właściwie nie ma większej różnicy w kwestii tego, co wybrać: ZUS czy OFE, to Twoja wiedza o tym, jak funkcjonuje system emerytalny w Polsce (co wiąże się w dużej mierze ze śledzeniem zmian demograficznych, gospodarczych i ekonomicznych) jest kluczowa. Jeśli tak, jak większość badanych chcesz na emeryturze odpoczywać, spotykać się ze znajomymi i spędzać czas z rodziną, a także rozwijać swoje pasje, dowiedz się jak oszczędzać na emeryturę już dziś (źródło). Być może warto przeznaczyć część pieniędzy z comiesięcznego przychodu (co nie obniży znacznie Twojego poziomu życia) na godną przyszłość?
Specjalista ds. Marketingu
