Z tego artykułu dowiesz się:
Stopy procentowe znacząco wpływają na gospodarkę, a także na nasze finanse, ale aby zrozumieć tę zależność należy zapoznać się z definicją tego zagadnienia. Stopy procentowe to koszt lub cena kapitału (pieniądza) – procent od pewnej pożyczonej kwoty. Kapitał, o którym mowa, jest udostępniany przez jego posiadacza innym podmiotom na określony czas.
W świecie ekonomii stopy procentowe należą do grupy najważniejszych wskaźników, które – w ujęciu ogólnym - mają wpływ na całą gospodarkę danego kraju. Istotne jest również to, że wpływają one na wysokość kredytu, stan oszczędności, inwestycje czy konsumpcję każdego obywatela danego państwa. To właśnie stopa procentowa określa wysokość odsetek w przypadku zaciągnięcia lub udzielenia kredytu. Stopy procentowe pozwalają na pewne sterowanie gospodarką kraju – jeżeli na rynku widoczne jest spowolnienie to stopy są obniżane, a w sytuacji gdy gospodarka przyspiesza – stopy procentowe są podnoszone.
Stopa procentowa pozwala nam poznać całkowity koszt kredytu lub też stopę zwrotu z oszczędności. Oprocentowanie kredytu mówi nam o tym jaką całkowitą sumę musimy zapłacić bankowi np. za zakup nieruchomości. W przypadku lokaty stopy procentowe pozwalają na wyliczenie zysku od ulokowanego kapitału. Nominalna stopa procentowa – ustalone umowne oprocentowanie – nie uwzględnia inflacji. Dla przeciętnego kredytobiorcy najważniejsza jest stopa realna czyli taka, która jest pomniejszona o wskaźnik inflacji.
W Polsce najważniejszym czynnikiem, który ma wpływ na wysokość stóp procentowych jest inflacja. Narodowy Bank Polski ma wyznaczony poziom inflacji, który dla naszego państwa jest najbardziej optymalny. Jeżeli panująca inflacja jest niższa od przyjętego przedziału wtedy stopy procentowe są obniżane, a na rynek trafia więcej pieniędzy, których przechowywanie w banku przynosi niższe zyski. W przypadku wzrostu inflacji powyżej wyznaczonego przedziału stopy procentowe są podnoszone. Sprawia to, że kredyty stają się droższe, a oszczędzanie na lokatach bankowych - bardziej opłacalne.
Wysokość stóp procentowych ma również wpływ na poziom oszczędności. Jeżeli stopy procentowe są niskie to umieszczając zgromadzony kapitał na lokacie uzyskamy niższe odsetki niż byśmy otrzymali w przypadku wyższego poziomu stóp procentowych. Stopy procentowe mają wpływ nie tylko na oszczędności gospodarstw domowych, ale również na planowane inwestycje. Wzrost stóp procentowych zniechęca do zaciągania kredytów – również tych na inwestycje.
Inflacja w Polsce jest obecnie najwyższa w okresie kilku ostatnich lat. W efekcie, jeżeli ulokowaliśmy kapitał w banku to, że realnie zyska on na wartości jest praktycznie niemożliwe. Ujemne realne stopy procentowe niszczą oszczędności Polaków. Istnieją jednak sposoby na oszczędzanie przy wykorzystaniu antyinflacyjnych aktywów.
Obligacje detaliczne, których oprocentowanie jest ściśle związane ze wskaźnikiem wzrostu cen, mogą być odporne na wzrost inflacji. Inwestowanie w takie obligacje jest jednak obarczone ryzykiem. Oprocentowanie na kolejny rok obliczane jest na podstawie wysokości inflacji z roku poprzedniego i może się tak zdarzyć, że odsetki nie pokryją wzrostu cen.
Przy wysokiej inflacji osiągnięcie realnego zysku jest bardziej prawdopodobne w przypadku inwestycji w akcje niż w obligacje. Tak przynajmniej było w przeszłości, co nie gwarantuje, że ta zależność pojawi się również w przyszłości.
Surowce naturalne, w tym oczywiście złoto oraz srebro, są uważane za „antyinflacyjną” formę ulokowania kapitału..
Zakup nieruchomości, chociaż skomplikowany i czasochłonny, jest jednym ze sposobów na utrzymanie wartości pieniądza w perspektywie długoterminowej. Zakupiona nieruchomość może nam dostarczać dochód z najmu, chociaż oczywiście nie zawsze tak będzie.
Wysoka inflacja i rosnące stopy procentowe
W październiku 2021 r. Rada Polityki Pieniężnej podniosła stopy procentowe, po raz pierwszy od 9 lat. Główna stopa referencyjna wzrosła z symbolicznych 0,1% do 0,5%. Celem RPP było schłodzenie inflacji w nieco dłuższym okresie, bo ta niebezpiecznie wzrosła do poziomów znacznie powyżej celu inflacyjnego NBP.
W niedalekiej przyszłości niewykluczone są dalsze podwyżki. Wszystko zależy od tego, czy świat dalej będzie trzymał pandemię w ryzach. Jeśli tak, wówczas mocne odbicie gospodarcze, a wraz z nim wzrost cen surowców, płac i w efekcie inflacji może postępować. W takim wypadku dalsze podwyżki stóp procentowych są uzasadnione.
Jaki wpływ na nasze finanse i oszczędności miała decyzja o podniesieniu stóp procentowych przez RPP?
Można spodziewać się nieznacznego wzrostu oprocentowania nowych lokat bankowych. Ale wzrosną również raty kredytów o zmiennym oprocentowaniu (bo wzrosną stawki WIBOR). Wzrosła również rentowność polskich obligacji skarbowych. A wzrost rentowności oznacza spadek cen obligacji o stałym oprocentowaniu, co niekorzystnie wpływa na wyniki polskich funduszy obligacji, które mają je w portfelach.
Podziel się:
Digital Product Manager
