Miłe niespodzianki w postaci dofinansowania np. mieszkania przez rodziców, podarowania samochodu lub mieszkania mają swoje konsekwencje. Tego rodzaju darowizna obciążona jest pewnymi zobowiązaniami wobec urzędu skarbowego. Zanim zdecydujemy się na skorzystanie z darowizny warto poznać zasady, które regulują podatek od darowizny określone w ustawie o podatku od spadków i darowizn.
Darowizna to nic innego jak przekazanie własnych pieniędzy, rzeczy komuś innemu lub przeniesienie praw (np. własnościowe prawo do lokalu spółdzielczego, prawo użytkowania wieczystego, prawa autorskie) na kogoś innego. W kodeksie cywilnym w art. 888 darowizna opisana została jako forma umowy, “w której darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego, kosztem swego majątku”.
Podatnikami podatku od darowizn będą osoby fizyczne, które na podstawie umowy prawa cywilnego weszły w posiadanie pieniędzy, rzeczy lub praw kosztem majątku osoby obdarowującej.
Podatek od darowizny pobierany jest na podstawie ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz.U. z 2016 r. poz. 205). Podatek od darowizn to podatek bezpośredni, od zwiększonego na zasadach darowizny majątku.
Wysokość podatku od darowizny zależy od jej wartości, a także od przynależności nabywcy do określonej grupy podatkowej. Ustawa przewiduje trzy grupy podatkowe. Przynależność do jednej z nich wynika z osobistego stosunku pomiędzy nabywcą a obdarowującym. Im większe pokrewieństwo, tym niższe obciążenie podatkowe.
W poszczególnych grupach znajdują się:
W przypadku darowizny przekraczającej kwotę wolną od podatku podatek oblicza się od nadwyżki podstawy opodatkowania ponad kwotę wolną stosując odpowiednią skalę podatkową.
Źródło: https://poradnikprzedsiebiorcy.pl/-darowizna-mieszkania
Darowizna pieniężna obejmuje parę form przekazania środków pieniężnych. Tego rodzaju podzielenie się majątkiem może być zrealizowane w postaci gotówki, przelewu bankowego, prawa do lokaty, a także w formie banknotów i monet kolekcjonerskich.
Darowizna pieniężna przekazywana najbliższym krewnym, zwolniona jest z podatku do kwoty 9 637 zł. Jednak nie zapominajmy o tym, że należy taką darowiznę zgłosić do urzędu skarbowego, a także udokumentować ją dowodem przekazania środków na rachunek obdarowanego.
W niektórych przypadkach darowizna trafia do osób trzecich. By wszystko było zgodne z literą prawa należy w umowie zaznaczyć, że darowizna nie trafi bezpośrednio np. na konto córki, ale na konto dewelopera, od którego córka kupuje mieszkanie.
By przenieść własność przedmiotu, np. samochodu na inną osobę, czy to z najbliższej rodziny, czy na osobę spoza niej, należy sporządzić umowę darowizny. Najważniejsze jest ustalenie sposobu opodatkowania darowizny. Osoby z najbliżej rodziny mogą być całkowicie zwolnione z podatku, należy tylko pamiętać o kilku czynnościach.
Wprawdzie umowa darowizny przenosi własność na inną osobę, co oznaczałoby, że jest to czynność opodatkowana, to jednak w przypadku najbliższej rodziny (grupa I) można być zwolnionym z podatku, nawet jeżeli wartość przedmiotu przekracza 9637 zł.
W takim przypadku należy pamiętać o pewnych dodatkowych obowiązkach. Fakt darowizny wraz z umową należy zgłosić w urzędzie skarbowym do 6 mies. Od dnia powstania obowiązku podatkowego.
Darowizna mieszkania musi być potwierdzona odpowiednim aktem notarialnym. To udogodnienie, dzięki któremu to notariusz zadba o zgłoszenie darowizny mieszkania do urzędu skarbowego. Jeśli będziemy chcieli skorzystać z dodatkowych usług notarialnych, notariusz za opłata dokona wpisów do księgi wieczystej nieruchomości lub w razie potrzeby ją założy. Jeśli osoba jest w I grupie podatkowej, nie zapłaci też podatku od nieruchomości bez względu na jej wartość.
Tu również, podobnie jak w przypadku darowizny rzeczowej, obdarowany z najbliższej rodziny (grupa I), może być zwolniony z podatku, pod warunkiem że zgłosi darowiznę w urzędzie skarbowym.
Warto pamiętać, że w przypadku darowizny mieszkania darczyńca traci prawo do korzystania z nieruchomości na wcześniejszych zasadach. Właśnie dlatego dobrym rozwiązaniem jest podpisanie umowy o służebności. Wówczas obdarowujący będzie mógł na ustalonych zasadach korzystać z mieszkania (jeśli np. dalej w nim mieszka).
Innymi słowy służebność to rodzaj prawa majątkowego, dzięki któremu uprawnia się np. darczyńcę do korzystania w określonym zakresie z cudzej nieruchomości. Są trzy rodzaje służebności:
Służebność przyznawana jest dożywotnio, ale bez przekazywania praw na spadkobierców.
Nie tylko rodzic ma prawo do przekazywania swoich środków na indywidualne konto emerytalne (IKE) czy indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego (IKZE), może to robić dowolna osoba. Jednak są to różne pokrewieństwa i tak, jak w przypadku rodziców, darowizna w formie oszczędności w III filarze może być zwolniona od podatku, to w przypadku dalszych pokrewieństw (grupa II i III), już nie.
Osoba obdarowywana oszczędnościami w IKE lub IKZE jest zobowiązana zapłacić podatek. Ale, jak już wiemy, są od tego wyjątki, które zwalniają z podatku. Należy jednak spełnić, wcale nie trudne, warunki:
1. w przypadku kwoty darowizny niższej od 9637 zł zbieranej przez 5 lat – darowizna udzielana przez jednego z członków rodziny (z grupy I) na rzecz drugiego członka rodziny (też z grupy I) nie jest objęta podatkiem.
2. dla kwoty darowizny wyższej od 9637 zł zbieranej przez 5 lat – w przypadku darowizny między członkami rodziny z grupy I, darowizna przekraczająca kwotę wolną od podatku też nie musi być opodatkowana. Należy spełnić wówczas warunki:
Pamiętajmy jednak o jednej rzeczy. Ustawa o podatku od spadków i darowizn nie wspomina o darowiźnie w formie przekazania środków na IKE lub IKZE. Jest to interpretacja obecnego stanu prawnego. Kwoty przekraczające granicę wolną od podatku przekazywane w okresie 5-letnim należy udokumentować „dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym”.
Chcesz wiedzieć więcej o inwestowaniu w IKE i IKZE, przeczytaj artykuł: Inwestowanie w IKE i IKZE jest łatwiejsze niż myślisz
Tylko, że ani IKE ani IKZE nie są rachunkami płatniczymi, niekoniecznie muszą to być też rachunki w banku. Natomiast mogą to być rachunki, które są w jakiś sposób powiązane z funduszami inwestycyjnymi. To może oznaczać, że IKE lub IKZE mogą być rachunkami, na które trafi darowizna. Istotne jest to, by przelew wyraźnie wskazywał na odbiorcę darowizny.
Darowizna zawsze wiąże się z tym, że powiększa się majątek obdarowywanego. Ktoś zyska samochód, ktoś mieszkanie lub środki pieniężne. Nie zapominajmy jednak, że w przypadku darowizn należy spełnić parę wymogów względem urzędu skarbowego. Jednych będzie obowiązywał podatek, inni mogą się przed nim ustrzec. Czasami niewiele potrzeba, by nie zapłacić podatku od darowizny.
Podziel się:
Specjalista ds. Marketingu
