Cotygodniowy Flash Rynkowy #122

Posłuchaj odcinek

Inne platformy:

Z tego podcastu dowiesz się o:

• tym, że dynamika powszechnego wzrostu cen towarów i usług oraz jej konsekwencje, które nas dotykają, zaczynają urastać w zbiorowej świadomości Polaków do rangi palącego problemu i przenikać do każdej dziedziny naszego życia,
• tym, że obecne otoczenie (geopolityczne oraz makroekonomiczne) ma destrukcyjny wpływ na wydatki niezwiązane z codzienną egzystencją i przekłada się również na nasze nawyki związane z lokowaniem nadwyżek finansowych oraz wzmacnia nasze pesymistyczne nastawienie,
• tym, dlaczego podróże nad Bałtyk kształcą i jaki może mieć to związek z przyszłymi decyzjami RPP.

Transkrypcja:

Dzień dobry. Paweł Sadowski, NN Investment Partners TFI. Cotygodniowy Flash rynkowy.

„Rekordowa inflacja, podnoszone stopy procentowe, paragony i wyciągi grozy są najnowszymi dowodami na to, że polskość potrafi być traumatyzująca na coraz to nowe sposoby”.

Zdanie, które przed chwilą wypowiedziałem stanowi fragment recenzji spektaklu „Jak być Polakiem i niedrogo za to płacić”, która ukazała się w tygodniku Polityka.

Dlaczego w ogóle o tym wspominam?

Trudno nie odnieść wrażenia, że dynamika powszechnego wzrostu cen towarów i usług oraz jej konsekwencje, które nas dotykają, zaczynają urastać w zbiorowej świadomości Polaków do rangi palącego problemu i przenikać do każdej dziedziny naszego życia. O ile wspomniany spektakl próbuje znaleźć wyjście z tego finansowo-gospodarczego potrzasku na wesoło, a czasem też lirycznie, to już próba oswojenia tej inflacyjnej bolączki w konfrontacji z rzeczywistością bywa zdecydowanie mniej pozytywna. Przekłada się to na nasze (czasem mało przyjemne) wybory oraz ma wpływ na społeczne nastroje, które najdelikatniej mówiąc są dalekie od optymizmu.

Z marcowego badania Kantar „Nastroje społeczne Polaków” wynika, że niemal połowa z nas uważa, że wciągu najbliższych trzech lat materialne warunki życia w kraju się pogorszą (dlatego trzeba pomyśleć o zaciskaniu pasa / oszczędzaniu). Potwierdzają to także analizy GUS, który od 20 lat bada nastroje konsumenckie za pomocą tzw. bieżącego wskaźnika ufności konsumenckiej. Może on wahać się od -100 do +100, w zależności od tego, czy przeważają konsumenci pesymistycznie, czy optymistycznie nastawieni. W czerwcu bieżącego roku, wspomniany miernik doszedł do najniższego poziomu zanotowanego w historii (-43,8).

Mało wesołe wnioski płyną również z raportu „Konsument w warunkach niepewności”, który został przygotowany przez dom mediowy MediaHub wraz z Instytutem Badań Pollster. Okazuje się, że tylko pokolenie Z (18-24 lata) i młodzi milenialsi (25-35 lat) z nieco większym optymizmem patrzą w przyszłość (spodziewają się, że ceny mogą jeszcze trochę wzrosnąć, a później będą spadać). Niewykluczone, że ma to związek z tym, że nie mieli okazji poznać w praktyce, czym jest wysoka inflacja, a Ich poziom ukredytowienia jest niski. Natomiast najmocniej inflację odczuwają starsi milenialsi (35-44 lata) oraz generacja X (45-54 lata). To w tych grupach zaciskanie pasa przybiera na sile i przekłada się na cięcie wydatków związanych między innymi z kulturą, podróżami (również wakacyjnymi – o tym za chwilę), wyposażeniem mieszkań, czy elektroniką. Wpływ na taki tan rzeczy ma przede wszystkim to, że obsługa kredytów mieszkaniowych pochłania coraz większą część Ich domowego budżetu.

Okazuje się także, że wydatki tną również osoby osiągające dochody znacznie przekraczające bieżące potrzeby i które mogą pozwolić sobie na oszczędzanie. Wśród tej grupy ograniczanie konsumpcji ma związek z trendem, który pojawił się w pandemii (covid zamknął nas w domach i zredukował znacznie nasze potrzeby), a teraz został jeszcze spotęgowany przez napiętą sytuację geopolityczną. Takie otocznie ma destrukcyjny wpływ na wydatki niezwiązane z codzienną egzystencją i przekłada się również na nasze nawyki związane z lokowaniem nadwyżek finansowych (o tym w przyszłotygodniowym komentarzu) oraz wzmacnia nasze pesymistyczne nastawienie (ponad 70% Polaków doświadcza lęku związanego z sytuacją na świecie, a ponad 50% obawia się o przyszłość Polski). 

Przejdę teraz do tematu, o którym wspominałem kilka zdań wcześniej, a mianowicie do cięcia wydatków związanych z wakacyjnymi podróżami. Przywołuję ten wątek nie bez przyczyny, w końcu przecież podróże kształcą, a zwłaszcza te nad Bałtyk (przy okazji, to według raportu Związku Banków Polskich, to od kilku lat najpopularniejszym dla turystów krajowym kierunkiem w okresie letnim jest właśnie Morze Bałtyckie). Mogłoby się wydawać, że dla większości z nas tegoroczne wakacje będą powrotem do beztroski (podróżowania / swobody przemieszczania się / spędzania wolnego czasu) jakie znamy z czasów sprzed pandemii (nie musimy już nosić maseczek, nie ma limitu osób w hotelach, czy środkach transportu).

Pojawił się natomiast niestety nowy problem, z którym osoby planujące urlop muszą się zmierzyć – jest to wysoka inflacja (dla przykładu, wyjazd do Świnoujścia, Gdańska, czy na Hel jest średnio 20-30% droższy niż w zeszłym roku).

Z badania przeprowadzonego przez Nationale-Nederlanden wynika, że przez rosnące ceny blisko 50% z nas całkowicie zrezygnuje w tym roku z wyjazdu wakacyjnego. Dodatkowo, tylko jeden na dziesięciu uczestników tego sondażu spędzi lub planuje spędzić urlop poza krajem. Jednocześnie, z danych opublikowanych przez GUS wynika, że w analogicznym okresie 2021 roku ponad 30% podróżujących zdecydowało się odwiedzić zagraniczne kurorty (i to pomimo panujących w tamtym czasie restrykcji i ograniczeń związanych z pandemią). Ta spadkowa tendencja może mieć związek z obawami w odniesieniu do sytuacji geopolitycznej i  przypuszczeniami respondentów (niekoniecznie słusznymi), że wakacje w kraju będą dla nich korzystniejsze finansowo, niż zagraniczna eskapada (nie należy również zapominać o obawach związanych z problemami z płynnością w zakresie obsługi ruchu lotniczego). Innymi słowy, to jeżeli nas stać, to jedźmy nad Bałtyk. Będzie pewnie drożej niż w zeszłym roku, ale będziemy przynajmniej mogli się dowiedzieć z pierwszej ręki, kiedy w Polsce zakończy się cykl podwyżek stóp procentowych. To oczywiście nawiązanie do sławnej już i szeroko komentowanej rozmowy (miała miejsce na sopockim molo) pomiędzy obecnym prezesem NBP i działaczką Agrounii. Na tę wymianę zdań zwróciły uwagę nawet najbardziej opiniotwórcze, światowe serwisy ekonomiczne. Słowa wypowiedziane przez szefa banku centralnego mogą sugerować, że czeka nas jeszcze najprawdopodobniej jedna podwyżka stóp procentowych o 0,25% i może mieć miejsce we wrześniu. Warto też zauważyć, że w tej konfrontacji słownej można było odnaleźć również wskazówkę dotyczącą tego, kiedy stopy zaczną spadać - być może stanie się to w ostatnim kwartale 2023 roku.

Na koniec wyjaśnię w jakim celu wspominam o tej niecodziennej, urlopowej pogawędce?

Jeżeli sugestie ze wspomnianej rozmowy zostaną odzwierciedlone w przyszłych działaniach RPP, to będzie to nie tylko podpowiedź dla osób posiadających kredyt (kiedy mogą spodziewać się niższych rat), ale także cenna informacja dla osób, które szukają aktywów, czy produktów inwestycyjnych, które dawałyby szanse generowania w przyszłości stóp zwrotu przewyższających poziom inflacji (jednak tym tematem zajmę się już w przyszłotygodniowym nagraniu). 

To tyle na dzisiaj i do usłyszenia.

25.07.2022