19.09.2019
Pracownicze Plany Kapitałowe to program, który umożliwia dodatkowe oszczędzanie środków, które będzie można wykorzystać na określonych zasadach. Przystąpienie do programu przez pracowników jest dobrowolne, jednak dla pracodawców wdrożenie PPK w firmie jest obowiązkowe. Jak zrobić to sprawnie i możliwie szybko?
Terminy wdrożenia PPK w firmie
Pierwszym krokiem wdrożenia PPK w firmie jest określenie obecnego stanu zatrudnienia i sprawdzenie terminu, który nas obowiązuje. W pierwszej kolejności wdrożenie PPK obejmie firmy, które zatrudniają największą ilość osób, stopniowo – raz na 6 miesięcy - obejmując coraz mniejsze podmioty. Pomocne będą poniższe wytyczne:
· podmioty zatrudniające co najmniej 250 osób powinny przystąpić do programu od 1 lipca 2019 r. (wg stanu na 31 grudnia 2018 r.);
· podmioty zatrudniające co najmniej 50 osób powinny przystąpić do programu od 1 stycznia 2020 r. (wg stanu na 30 czerwca 2019 r.);
· podmioty zatrudniające co najmniej 20 osób powinny przystąpić do programu od 1 lipca 2020 r. (wg stanu na 31 grudnia 2019 r.);
· pozostałe podmioty zatrudniające oraz jednostki sektora finansów publicznych powinny przystąpić do programu od 1 stycznia 2020 r.
Warto wiedzieć, że z obowiązku wdrożenia PPK zwolnieni są Ci pracodawcy, którzy prowadzą Pracowniczy Program Emerytalny, do którego przystąpiło min. 25% wszystkich pracowników w danej firmie. PPE musi jednak funkcjonować w firmie na dzień wejścia w życie ustawy o PPK.
Wybór instytucji finansowej w ramach PPK
Drugi krok należący do pracodawcy to wybór odpowiedniej instytucji finansowej, która będzie zarządzała (gromadziła i inwestowała) całym kapitałem pracowników z danej firmy, objętych programem PPK. W tym celu należy zapoznać się z ofertami produktów PPK i wybrać najlepszą z nich. Lista instytucji, spośród których pracodawcy mogą wybierać, dostępna jest w ewidencji PPK, a także na portalu www.mojeppk.pl. Na liście znaleźć można:
· fundusze Inwestycyjne zarządzane przez Towarzystwa Funduszy Inwestycyjnych,
· undusze Emerytalne zarządzane przez Powszechne Towarzystwo Emerytalne,
· Pracownicze Towarzystwa Emerytalne,
· Zakłady Ubezpieczeń.
Warto dodać, że lista instytucji finansowych stale się rozszerza, a znaleźć na niej mogą się tylko te, które spełniły konkretne wymagania i tym samym otrzymały na to zezwolenie. Wybór instytucji, choć należy do pracodawcy, powinien odbyć się w porozumieniu ze związkami zawodowymi lub reprezentacją pracowników (jeżeli w firmie nie funkcjonują związki zawodowe). W przypadku braku zawarcia porozumienia to pracodawca ma ostateczny głos w tej kwestii.
Zapisy pracowników do PPK
Zapisanie pracowników do programu PPK również leży po stronie pracodawcy i jest to trzeci krok wdrożenia PPK w firmie. Polega to na zawarciu 2 umów, w imieniu i na rzecz pracownika, z wcześniej wybraną przez pracodawcę instytucją finansową. Pierwsza umowa dotyczy zarządzania PPK, a druga prowadzenia PPK. W przypadku pierwszej umowy czyli o zarządzanie PPK pracodawcę obowiązuje 3-miesięczny termin liczony od dnia, w którym powstał obowiązek zawarcia umowy. Za przekroczenie terminów, a także niepodjęcie odpowiednich działań przez pracodawcę dotyczących wdrożenia PPK, na firmę może zostać nałożona kara grzywny. Po podpisaniu niezbędnych umów pracownik automatycznie uczestniczy w programie.
Warto wiedzieć, że pracodawcy mają obowiązek zapisać do programu wszystkich pracowników w wieku od 18 do 54 lat, którzy odprowadzają składkę emerytalną. Osoby w wieku od 55 do 70 lat muszą złożyć odpowiedni wniosek, aby przynależeć do programu. Wszyscy nowi pracownicy powinni zostać zapisani do programu najpóźniej do 10 dni po upływie 3-miesięcznego okresu zatrudnienia (zgodnie z art.134 ust. 2 i 3 ustawy o PPK). Wyjątkiem jest sytuacja, w której osoba zatrudniona złoży deklarację rezygnacji z dokonywania wpłat do programu PPK lub też stosunek pracy zostanie rozwiązany/wygaśnie przed upływem wyżej określonego terminu.
Dodatkowo cały kapitał, zgromadzony przez pracownika w ramach PPK w poprzedniej firmie, powinien zostać przetransferowany do nowego PPK u nowego pracodawcy, który powinien podjąć odpowiednie działania w tym celu. Co miesiąc w danej firmie, która ma obowiązek przystąpienia do programu, odbywa się weryfikacja listy nowych pracowników, chcących przystąpić do PPK, a także deklaracji o rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK. Zapisywanie pracowników odbywa się raz na 4 lata. W przypadku, gdy pracownik nie złoży rezygnacji dokonywania wpłat do PPK, zostanie on zapisany automatycznie do programu.
Wpłaty w ramach PPK
Dokonywanie wpłat, czyli czwarty krok wdrożenia PPK w firmie, to jedno z najważniejszych zadań po stronie pracodawcy. Wysokość środków finansowych, wpłacanych przez 3 podmioty biorące udział w programie PPK czyli przez pracodawcę, pracownika oraz przez państwo, jest uregulowana ustawowo. Pracodawca ma obowiązek wpłaty na konto danego pracownika tzw. składki podstawowej w wysokości 1,5% pensji brutto danego pracownika. Ma on jednak możliwość przyznania wpłaty dodatkowej, której wysokość nie może być wyższa niż 2,5% wynagrodzenia brutto danego pracownika.
Warto tutaj zaznaczyć, że składka dodatkowa może być różna dla każdego z pracowników, bo powinna nawiązywać do długości okresu zatrudnienia danego pracownika i powinna wynikać z regulaminu dotyczącego wynagrodzeń lub też układu zbiorowego pracy. Na pracodawcy spoczywa obowiązek prawidłowego obliczenia wysokości składki, a także terminowego jej przekazania do wybranej instytucji finansowej. W przypadku niewywiązania się z określonych terminów pracodawca będzie musiał uiścić grzywnę w wysokości od 1000 zł, nawet do 1 000 000 zł.
Pracodawca powinien również – w miarę możliwości – brać pod uwagę wszelkie uwagi uczestników programu PPK dotyczące zarządzania środkami finansowymi (w tym zmiany sposobu inwestowania czy przekazywanie zgromadzonych środków upoważnionym osobom w przypadku śmierci pracownika), które są gromadzone na ich kontach.
Podmioty zwolnione z obowiązku wdrożenia PPK
Brak obowiązku wdrożenia PPK w firmie dotyczy mikroprzedsiębiorców, u których wszyscy zatrudnieni pracownicy złożą deklarację rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK. Do takich mikroprzedsiębiorców zalicza się firmy, które zatrudniały średniorocznie mniej niż 10 pracowników oraz osiągnęły roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług, a także z operacji finansowych, którego równowartość nie przekroczyła równowartości 2 milionów euro (w złotych) lub suma aktywów danej firmy, na koniec roku branego pod uwagę, nie przekroczyła równowartości 2 milionów euro (w złotych). Dodatkowo wdrożenie PPK nie jest obligatoryjne dla osób fizycznych zatrudniających osoby fizyczne niezwiązane z jej działalnością gospodarczą, a także dla pracodawców, którzy prowadzą Pracownicze Plany Emerytalne i tego tytułu odprowadzają swoim pracownikom składki na poziomie minimum 3,5 proc. pensji brutto.