PPK, czyli Pracownicze Plany Kapitałowe to nowy program oszczędnościowy, wzorowany na międzynarodowych rozwiązaniach, regulowany ustawą o pracowniczych planach kapitałowych, która weszła w życie 1 stycznia 2019. Każdy podmiot zatrudniający jedną i więcej osób, na przestrzeni najbliższych lat będzie zobowiązany do umożliwienia osobie zatrudnionej dołączenia do Pracowniczych Planów Kapitałowych (wyjątki od tej reguły zapisane są w ustawie z dnia 4 października 2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych). Czym dokładnie są Pracownicze Plany Kapitałowe? Na czym polega ich działanie i do kogo są skierowane? Czy warto wybrać ten system gromadzenia oszczędności?
PPK to system umożliwiający osobie zatrudnionej - czyli podlegającej obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym (tj. pracownikowi; osobie, która wykonuje pracę nakładczą; osobie zatrudnionej na podstawie umowy zlecenia lub umowy agencyjnej; osobie wykonującej pracę na podstawie umowy o świadczenie usług; osobie będącej członkiem spółdzielni kółek rolniczych lub rolniczej spółdzielni produkcyjnej; członkowi rady nadzorczej, który otrzymuje wynagrodzenie w ramach pełnionej funkcji, a także obcokrajowców zatrudnionych w Polsce) - gromadzenie prywatnych oszczędności. Program ten jest owocem współpracy pomiędzy pracownikiem, pracodawcą oraz państwem.
Każdy pracownik, który przystąpi do PPK, otrzyma swój indywidualny rachunek utworzony w wybranej przez pracodawcę instytucji finansowej. Pracownik oraz pracodawca na rachunek PPK będą przekazywać wpłaty podstawowe, których wysokość uzależniona jest od wynagrodzenia brutto pracownika. Będą oni mieli również możliwość wpłacania dodatkowych, dobrowolnych środków. Państwo natomiast przekaże na konto każdej osoby, która dołączyła do programu PPK i spełnia konkretne wymagania (niezależnie jednak od wysokości jej wynagrodzenia brutto), jednorazową wpłatę tzw. powitalną w wysokości 250 zł oraz roczną wpłatę w wysokości 240 zł.
Każda osoba zatrudniona, która ukończyła 18. rok życia, a nie ukończyła jeszcze 55. roku życia, powinna wiedzieć, że zapis do PPK będzie automatyczny. Po ukończeniu 55. roku życia pracownik musi sam złożyć wniosek o przystąpienie do programu. Program nie jest dostępny dla osób zatrudnionych, które ukończyły 70. rok życia, a także dla osób samozatrudnionych, rolników oraz służb mundurowych, niezależnie od ich wieku. Rezygnacja z gromadzenia oszczędności w ramach PPK wymaga podpisania oświadczenia o rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK.
Zgodnie z przepisami, raz na 6 miesięcy, możliwość przystąpienia do programu otrzymają nowe grupy podmiotów zatrudniających, tj.:
Każda osoba zatrudniona do programu będzie zapisana automatycznie.
Swobodne korzystanie ze środków zgromadzonych na indywidualnym rachunku będzie możliwe dla każdej osoby zatrudnionej, która ukończyła 60. rok życia. Uczestnik programów będzie mógł wybrać sposób skorzystania ze zgromadzonych środków.
Możliwe rozwiązania to:
W przypadku trudnych sytuacji życiowych jak poważna choroba uczestnika programu lub jego najbliższych (małżonka, dzieci) system przewiduje wypłatę w wysokości do 25 % zgromadzonych środków, których nie trzeba zwrócić.
Możliwe jest również skorzystanie z zaoszczędzonych środków na poczet wkładu własnego koniecznego do zaciągnięcia kredytu na zakup mieszkania lub budowę domu. W tym przypadku wysokość wypłaty może wynosić do 100 % zgromadzonych oszczędności, ale ten rodzaj wypłaty przeznaczony jest tylko dla uczestników przed 45. rokiem życia, a cała kwota musi zostać zwrócona na dane konto (zwrot musi się rozpocząć nie później niż 5 lat od dnia, w którym środki zostały wypłacone, a cały okres zwrotu nie może być dłuższy niż 15 lat od tego dnia). Wypłaty te nie będą opodatkowane.
Pracodawca – w porozumieniu z organizacją związkową lub reprezentacją pracowników - decyduje, z którą instytucją finansową nawiąże współprace w ramach PPK. W przypadku, gdy nie zapadnie jednogłośna decyzja, ostateczny wybór w tej kwestii należy do pracodawcy.
Lista instytucji finansowych, spośród których pracodawcy mogą wybierać, stale się rozszerza, należą do niej towarzystwa funduszy inwestycyjnych, zakłady ubezpieczeń, powszechne towarzystwa emerytalne, które zostały wpisane do ewidencji PPK.
Pracownicze Plany Kapitałowe to program, który nie zmienia dotychczasowego systemu emerytalnego, a jedynie tworzy nowe możliwości oszczędzania. System PPK nazywany jest kolejnym III filarowym produktem oszczędnościowym. Przystąpienie do niego jest dobrowolne, a środki gromadzone w ramach PPK – prywatne i podlegające dziedziczeniu. Każda osoba, która chce przystąpić do programu, może równocześnie należeć do OFE.
Podstawowa wpłata pracownika standardowo wynosi 2% wynagrodzenia brutto, czyli podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe (łącznie z premiami oraz nagrodami) i jest potrącane z wynagrodzenia netto.
Istnieje możliwość obniżenia tej wpłaty (od 0,5 do 2% wynagrodzenia brutto) w przypadku, gdy łączne wynagrodzenie danego pracownika w danym przedsiębiorstwie jest niższe lub równe 1,2 krotności minimalnego wynagrodzenia.
Jeżeli pracownik chce zwiększyć wysokość swoich wpłat ma możliwość wprowadzenia wpłaty dodatkowej, której wysokość może dochodzić do 2% wynagrodzenia brutto danego zatrudnionego.
Pracodawca odprowadza wpłatę podstawową – obowiązkową - w wysokości 1,5% pensji brutto danego pracownika. Ma możliwość przyznania wpłaty dodatkowej danemu pracownikowi, a jej wysokość może być różna dla każdego z pracowników, ale nie większa niż 2,5% wynagrodzenia brutto danego pracownika.
Warto jednak wiedzieć, że decyzja pracodawcy o wysokości wpłaty dodatkowej nie może być subiektywna i podyktowana własnymi przekonaniami, a powinna wynikać z długości okresu zatrudnienia w danym przedsiębiorstwie, powinna być zgodna z obowiązującym w danym podmiocie regulaminem dotyczącym wynagrodzeń lub też wynikać z układu zbiorowego pracy.
Wpłaty przyznawane przez państwo są jednakowe dla każdego z uczestników programu, ale żeby je otrzymać trzeba spełnić konkretne warunki.
Wpłata tzw. powitalna, w wysokości 250 zł, należy się pracownikom, którzy do programu należą przez okres przynajmniej 3 pełnych miesięcy i za ten okres dokonają wpłat podstawowych.
Dopłata roczna w wysokości 240 zł przeznaczona jest dla wszystkich uczestników programu, których wpłaty podstawowe i dodatkowe wyniosą co najmniej 3,5% 6-krotności minimalnego wynagrodzenia w danym roku.
W przypadku, gdy wpłata podstawowa danego uczestnika, jest niższa niż 2% lub też jego dochody są niższe, musi on zgromadzić min. 25% kwoty opisanej powyżej. Wszystkie wyjątki od tej reguły reguluje ustawa.
Instytucja finansowa, w której zostanie utworzony indywidualny rachunek dla danego uczestnika programu, będzie zobowiązana do przekazywania każdemu uczestnikowi PPK rocznej informacji o wysokości środków zgromadzonych na tym rachunku.
Informacja taka, zawierająca dane o dokonanych wpłatach oraz zrealizowanych transakcjach, zostanie przekazana uczestnikowi programu do ostatniego dnia lutego każdego roku w postaci elektronicznej lub papierowej (w tym przypadku na wniosek uczestnika programu).
Niezależnie od wieku uczestnika programu, w przypadku jego śmierci, zgromadzone w ramach PPK środki można wypłacić w formie pieniężnej lub też przekazać do PPK, IKE lub PPE osoby uprawnionej (wskazanej przez uczestnika programu lub spadkobiercy zgodnie z zasadami dziedziczenia) za pośrednictwem wypłaty transferowej. Małżonek zmarłego uczestnika programu może otrzymać na swój rachunek PPK, IKE lub PPE połowę zgromadzonych środków lub też wypłacić te środki w formie pieniężnej, po złożeniu odpowiedniego wniosku.
Artykuł opracowano na podstawie:
Podziel się:
Specjalista ds. Marketingu
