24.03.2016
TFI – kto z Was zna ten skrót? Mi, jeszcze do niedawna, nie kojarzył się z niczym. Wraz jednak ze zdobywaniem wiedzy o świecie finansów – i dzielenia się nią z Wami – rozumiem i wiem o wiele więcej. TFI to oczywiście Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych, a ostatnio byłam na spotkaniu, na którym kilka osób znanych w świecie finansów opowiadało o inwestowaniu w fundusze inwestycyjne.
Jeden z wniosków, jaki się nasunął podczas spotkania to taki, że fundusze inwestycyjne stają się coraz popularniejszym sposobem inwestowania. Prowadzący na sam koniec przyznał, że o fundusze pyta coraz więcej osób i rośnie liczba zainteresowanych, którzy deklarują chęć dołączenia do osób inwestujących w fundusze w najbliższym czasie. Można się zastanawiać z jakiego powodu tak się dzieje – czy chodzi o szansę na wyższe stopy zwrotu z zainwestowanego kapitału, a może społeczeństwo jest już gotowe na podjęcie ryzyka inwestycyjnego w celu osiągnięcia większego zysku? Czy chodzi po prostu o rosnącą świadomość finansową i większe zrozumienie produktu, jakim są fundusze inwestycyjne oraz ryzyka i korzyści z nich płynących?
Bez względu na odpowiedź, TFI oferują coraz więcej funduszy i tym samym - coraz liczniejsze możliwości inwestycyjne.
Co to jest Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych?
Z tego wpisu dowiemy się, czym są Towarzystwa Funduszy Inwestycyjnych – dzięki temu lepiej poznamy istotę ich funkcjonowania.
W największym skrócie, fundusz inwestycyjny jest to sposób wspólnego inwestowania, która polega na zbiorowym lokowaniu środków pieniężnych. Z tego wynika, że fundusz inwestycyjny tworzony jest przez wpłaty indywidualnych inwestorów, które powierzane są specjalistom. Są wśród nich osoby o wykształceniu ekonomicznym, z ukończonymi specjalistycznymi kursami, posiadający prestiżowy tytuł CFA czy licencjonowani przez Komisję Nadzoru Finansowego doradcy inwestycyjni – wszyscy oni zarządzają pieniędzmi w celu przyniesienia zysku dla klienta z jednoczesnym minimalizowaniem występującego zawsze w takim przypadku ryzyka inwestycyjnego. Tzw. Tytuły uczestnictwa funduszy inwestycyjnych (czyli jednostki uczestnictwa - w funduszach otwartych lub certyfikaty inwestycyjne - w funduszach zamkniętych) stanowią prawny tytuł do udziału w aktywach funduszu. Uff, tyle na początek. Jesteście jeszcze ze mną? Bo ciekawie dopiero będzie ;) Ale jeszcze chwila teorii.
TFI, działające w formie spółki akcyjnej, jest jedynym podmiotem uprawnionym do tworzenia funduszy inwestycyjnych, zarządzania nimi i reprezentowania ich w stosunkach z osobami trzecimi. To istotna informacja, żeby uniknąć oszustów – trzeba mieć się tutaj na baczności. Obok zasadniczej działalności TFI – czyli takiego zarządzania aktywami, które przy jednoczesnym ograniczeniu ryzyka inwestycji ma zapewnić zysk uczestnikom funduszy – znaleźć można również m.in. obsługę księgową funduszy oraz organizację i nadzór nad siecią sprzedaży. Powiedzieć Wam muszę także o depozytariuszu. To niezależna od TFI instytucja (co do zasady bank), prowadząca rejestr aktywów funduszu - czuwająca nad aktywami funduszu tj. zarówno wpłatami uczestników, jak i już zainwestowanymi środkami tj. akcjami, obligacjami itd. Warto zaznaczyć, że majątek funduszu nie należy ani do TFI, ani do depozytariusza. Taka konstrukcja prawna sprawia, że aktywa zarządzanych przez TFI funduszy inwestycyjnych nie są zależne od ich sytuacji finansowej - są bezpieczne. I kończąc wątek słówko o agentach transferowych: zadaniem tych podmiotów jest prowadzenie rejestru uczestników funduszy inwestycyjnych oraz zajmowanie się czynnościami dotyczącymi obsługi inwestorów (o ile jest jednocześnie dystrybutorem funduszy).
Co w przypadku, kiedy chcemy się wycofać z funduszu inwestycyjnego? W każdej chwili możemy złożyć zlecenie umorzenia (czyli: odkupienia) jednostek uczestnictwa, za które otrzymujemy kwotę odpowiadającą iloczynowi ceny jednostki z dnia realizacji odkupienia i liczby odkupywanych jednostek. Oczywiście odkupienie odbywa się w oparciu o aktualną wartość jednostek uczestnictwa, z zaznaczeniem jednak, że wycena dotyczy wartości jednostek z następnego dnia wyceny, niż dzień złożenia zlecenia. Po potrąceniu kwoty na poczet podatków - podatku „Belki”, który wynosi 19% i który należy płacić od zysków kapitałowych – również tych na lokatach i rachunkach oszczędnościowych, oraz innych opłat, takich jak np. opłata umorzeniowa(opłaty różnią się pomiędzy TFI, dlatego warto zwracać uwagę również na nie!), środki wracają na nasze konto.
Podsumowując: głównym zadaniem funduszu inwestycyjnego jest generowanie zysków dla klientów poprzez budowanie portfela różnorodnych inwestycji. Oznacza to po prostu, że TFI inwestuje nasze pieniądze na różne sposoby, żeby zminimalizować ryzyko straty.
Jak dzielimy fundusze inwestycyjne?
W zależności od przyjętej metodologii, fundusze inwestycyjne możemy podzielić na różne rodzaje. Pod kątem formy funkcjonowania wymienić należy: otwarte (FIO), zamknięte (FIZ) i specjalistyczne (SFIO). Każdy z nich różni się zasadami inwestowania i inną konstrukcją prawną. W funduszach otwartych – w odróżnieniu od zamkniętych – każdy w dowolnym momencie może zażądać odkupienia jednostki uczestnictwa. Są najbardziej popularnymi funduszami, ponieważ skierowane są w zasadzie do każdego inwestora.
Z kolei zamknięte fundusze inwestycyjne emitują certyfikaty inwestycyjne w określonej w kolejnych emisjach liczbie. Ta może być zwiększona tylko za sprawą kolejnych emisji. Certyfikatów inwestycyjnych nie można też odkupić w dowolnym momencie, a jedynie w terminach wyznaczonych w prospekcie emisyjnym funduszu (np. raz na miesiąc czy raz na kwartał) - można je za to sprzedawać na rynku wtórnym. Ograniczony może być również krąg potencjalnych inwestorów.
I na sam koniec zostały nam specjalistyczne fundusze inwestycyjne otwarte. W SFIO mogą też występować dodatkowe ograniczenia, przy jakich uczestnicy mogą nabywać jednostki. Nie oznacza to jednak, że wszystkie SFIO posiadają ograniczenia. Przykładowo, w NN SFIO jednostki uczestnictwa subfunduszy (np. NN (L) Japonia, NN (L) Stabilny Globalnej Alokacji i inne) może kupić każdy.
Wśród najważniejszych form funduszy wyróżnić można:
- Fundusze akcji
- Fundusze mieszane
- Fundusze obligacji
- Fundusze gotówkowe
- Fundusze cyklu życia
Dostępne na rynku fundusze różnią się przede wszystkim przedmiotem lokowania aktywów, poziomem ryzyka inwestycyjnego oraz polityką inwestycyjną.
Nie ma zysku bez ryzyka, ale… ryzyko można zminimalizować
Pamiętajmy, że ryzyko w przypadku funduszy inwestycyjnych istnieje zawsze. Warto pamiętać o jednej, fundamentalnej zasadzie: obietnica wyższego zysku oznacza wyższe ryzyko straty (i na odwrót). Musimy przy tym wiedzieć, że TFI – przed każdą decyzją o zakupie danych instrumentów finansowych– dokonuje szczegółowej analizy opłacalności i bezpieczeństwa inwestycji.
Dzisiaj to na tyle – zachęcam Was do zajrzenia pod ten link i poznania naszej oferty.